نقش دانش بومی روستاییان در زیست‌پذیری مناطق روستایی مورد شناسی: روستاهای دوین و توکور شهرستان شیروان

نویسندگان

  • آسیه اسماعیلی دانشجوی دکتری جغرافیا و آمایش کیفیت محیطی مناطق روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد
  • احمد رومیانی دانشجوی دکتری جغرافیا و آمایش کیفیت محیطی مناطق روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد
  • دکتر خدیجه بوزرجمهری دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده مقاله:

امروزه یکی از مسائلی که توجه محققان را به خود جلب کرده، بررسی نقش دانش بومی در توسعۀ درون‌زا و زیست‌پذیری نواحی روستایی است؛ زیرا دانش بومی با بهره‌گیری از بسترهای تجربی، می‌تواند نقش مهمی در انتقال اطلاعات و باروری قدرت تصمیم‌گیری در روستاییان داشته باشد و در بهره‌برداری مطلوب از منابع و امکانات، مؤثر واقع شود. هدف از این پژوهش، بررسی نقش دانش و تجربیات بومی روستاییان در زیست‌پذیری مناطق روستایی در دو روستای دوین و توکور شهرستان شیروان است؛ بنابراین، تحقیق از‌نظرِ ماهیت، کیفی و به‌لحاظِ هدف، کاربردی- توسعه‌‌ای است. در این تحقیق از نظریة بنیانی و تحلیل محتوا استفاده شده است و برای جمع‌‌آوری داده‌ها از تکنیک‌های مشاهده (‌‌مستقیم و مشارکتی) و مصاحبه (‌‌انفرادی، نیمه‌ساختارمند و گروهی) بهره گرفته شده است. جامعة آماری شامل خبرگان محلی و باتجربه‌ترین روستاییان کشاورز و دامدار دو روستای دوین و توکور شهرستان شیروان است. برای انتخاب نمونه‌‌ها از روش ‌‌نمونه‌گیری هدفمند و تکنیک گلوله‌برفی استفاده شد و از‌طریقِ مصاحبة عمیق با 15 نفر از خبرگان محلی، اطلاعات به اشباع کامل رسید. نتایج تحقیق نشان داد‌‌، دانش بومی توانسته در زیست‌پذیری مناطق روستایی، ضمن تعادل و پایداری مسائل زیست‌محیطی، زمینه را برای مشارکت‌‌های جمعی درجهتِ ارتقاء کیفیت زندگی و زیست‌پذیری در منطقه فراهم کند.

Download for Free

Sign up for free to access the full text

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازار مرزی و مناطق روستایی: بررسی نقش و جایگاه روستاییان در بازار مرزی شهرستان بانه

پژوهش حاضر در پی بررسی نقش روستاییان در شکل‌گیری بازار مرزی شهر بانه و جایگاه آنان در شبکة روابط بازار مرزی است. شناخت زمینه‌ها و بسترهای شکوفایی دادوستد مرزی به‌منظور شناخت موقعیت روستانشینی در این شهر از اهداف این مطالعه است. برای بررسی این موضوع از روش کیفی و تکنیک‌های مصاحبه، مشاهده و بررسی اسناد استفاده شد. موضوع در دو بخش بررسی نحوة تعامل و ارتباطات کنشگران روستایی با آن سوی مرز و جایگاه ...

متن کامل

نقش دانش بومی روستاییان در کاهش آسیب پذیری سکونتگاههای روستایی در برابر مخاطرات طبیعی (مطالعه مورد: بخش مرکزی شهرستان جیرفت)

چکیده رساله/پایان نامه : یکی از عوامل مهم فروپاشی سکونتگاه های روستایی در کشور به ویژه در دهه های اخیر، سوانح طبیعی چون زلزله، بروز خشکسالی ها ، سیلاب ها و... بوده و بحران های طبیعی و انسانی زیادی را به ویژه در روستاهای کشور ایجاد کرده و موجب تخلیه و امحاء روستاهای زیادی شده است. به نظر می رسد علل افزایش این بحران ها در دهه های اخیر ناشی از رویکردهای برون زا و برنامه های متمرکز بالا به پایین و ...

نقش و عملکرد توانمندسازی روستاییان در کارآفرینی مناطق روستایی (مطالعة موردی: بخش مرکزی شهرستان هشترود)

توسعة فعّالیّت­های کارآفرینی در مناطق روستایی باید بر اساس ظرفیّت­ها و پتانسیل­های موجود در روستاها صورت گیرد تا به موفّقیّت دست یابد و از هدر­رفت سرمایه و زمان جلوگیری شود. کمک به توسعة روستاها و خروج از مسائل و مشکلات جاری در زمینه­های اقتصادی، اجتماعی – فرهنگی و زیست­محیطی نیازمند گرایش به عرصه­های کارآمد است، یکی از این عرصه­ها، کارآفرینی است که در جهان امروزی همواره مورد تأکید بوده و گاه قرن 21...

متن کامل

دانش بومی؛ گامی به سوی بومی سازی توسعه ی روستایی و توانمندسازی روستاییان

توسعه­ی روستایی باید با شرایط محیطی، فرهنگی و اجتماعی یک جامعه سازگار باشد. تحقّق توسعه­ی روستایی گامی در جهت خودکفایی و بهبود وضعیت جامعه روستایی است .بنابراین توجه به زمینه­های بومی لازم است. مقاله­ی حاضر یک مطالعه­ی بنیادی و کتابخانه­ای برای معرفی دانش بومی به­عنوان بستری مناسب برای بومی­سازی توسعه­ی روستایی است و به این موضوع پرداخته شده که با مّد نظر قرار دادن دانش بومی و ویژگی­های آن ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 24

صفحات  93- 110

تاریخ انتشار 2017-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023